Tja... Heb je die bas van Renaud Garcia-Fons gehoord? Is een vijfsnarige en wat klinkt hij supermooi! Ik had mijn Pedrazzini omgebouwd van een viersnarige bas naar een vijfsnarige. Recentelijk heb ik hem weer in zijn oude toestand laten herstellen, omdat ik de snaren te dicht op elkaar vond zitten. Volgens jouw theorie zou de bas nu dus beter moeten klinken, wat ik heel fijn had gevonden natuurlijk. Alleen: het is niet zo, hij klinkt nog precies hetzelfde. Blijkbaar gaat het hier om zulke kleine verschillen, dat ze met het blote oor niet waarneembaar zijn. In elk geval hoor ik geen verschil.
Hoezo natuurkunde? Ik denk dat de bewering, dat een vijfde snaar de trillingsvrijheid van de kam verhindert, geheel uit de lucht gegrepen is. Een vijfde snaar geeft een extra kracht op de kam en daardoor inderdaad een grotere statische kracht tussen de kam en het bovenblad. Hierdoor is de buigspanning in het (hetzelfde) blad groter voor vijf dan voor vier snaren. Maar dat wil nog niet zeggen dat het blad daardoor minder goed kan trillen. De krachtvariaties die optreden ten gevolge van de trilling worden gesuperponeerd bovenop de statische kracht. Een grotere statische kracht leidt daardoor alleen tot een wat hogere maximale spanning in het blad maar dat is niet erg als het blad hier tegen kan.
Ik zie niet waarom een hogere statische kracht een grotere demping van het blad zou veroorzaken. De demping wordt volgens mij voor het grootste deel veroorzaakt door de luchtverplaatsingen die het gevolg zijn van de trilling van de snaar en van het blad. Misschien is er ook nog wat demping door het langs elkaar schuiven van de houtvezels maar die vezels schuiven alleen langs elkaar als gevolg van de trilling en niet als gevolg van de statische kracht.
Dank Adriaan! Het antwoord van Dirk Jacob Hamoen, contrabasbouwer:
Of er aan de klank van een bas iets te verbeteren of veranderen valt, is alleen vast te stellen door het te proberen. Als je hiervoor de hulp van een bouwer inroept, is het logisch dat hij een vergoeding krijgt. Alleen, in dit soort gevallen kan de bouwer van te voren geen enkele garantie geven. Als de bas in kwestie geheel naar behoren is opgetuigd, valt er niets te verbeteren. Is er daarentegen met kam, stapel en snaren van alles niet in orde (kamvoeten niet pas, verkeerde voetbreedte, staat voorover, plaats niet goed, niet goed gesneden, stapel niet goed pas, staat op rare plek, snaren afgespeeld), dan leidt ingrijpen door een bouwer vrijwel altijd tot verbetering. Maar niet gratis.
