Interessante discussie! Ik ben zelf ook tot de conclusie gekomen dat dit vaak een goed idee is om het thema aan te stippen in de solo – al vind ik 'pas echt interessant' wel gechargeerd hoor. Als je bijvoorbeeld zo speelt als Lee Konitz, wie kan het dan nog schelen of het thema terugkomt in zijn onbegeleide solo? Sterker nog – hij begint al met flink om het thema heen te spelen, zodat het nauwelijks meer herkenbaar is. En toch is het prachtige muziek die uit zijn toeter komt wat mij betreft.

Ik merk dat het voor mij niet werkt, het thema in het midden van de solo terug laten komen als ik een (onbegeleide) solo speel. Het helpt mijn creatieve stroom om zeep. Ik merk dat ik mijn beste (onbegeleide) solo's geef naarmate ik minder denk; dan kan ik me beter afstemmen op een natuurlijke stroom van ideeën die als vanzelf in me opborrelt – en ze technisch ook nog eens beter spelen (denken is ook een ramp voor mijn techniek, dan zit ik veel teveel 'bovenop' het spelen van de noten). Zo'n gedachte van: nu is het leuk als ik het thema eens terug laat komen onderbreekt de creatieve stroom zo radicaal, dat de hele solo voor mijn gevoel in het water valt of minder mooi is dan hij zou kunnen zijn.
Het is bij nader inzien ook niet nodig om het thema terug te laten komen. Als je soleert op super ingewikkelde akkoordenschema's en daar ook nog eens vrij overheen soleert, ja, dan wordt het voor 95% van de luisteraars moeilijk om te volgen wat er gebeurt (en ik reken mezelf ook tot die 95%). Maar als je nummers speelt die wat eenvoudiger dan dat in elkaar zitten en lyrische solo's speelt, kun je m.i. heel wat doen zonder dat je publiek niet meer kan volgen wat je doet. Laten we het publiek niet onderschatten! Ik zag gisteren een concert van Chick Corea op Mezzo waarbij het publiek minutenlang vrijwel perfect de door hem gespeelde loopjes nazong, die echt niet altijd even makkelijk waren. Het was één groot, schitterend koor. Het (jazz)publiek wordt met sprongen muzikaler – prachtig is dat!
En dan is het ook nog zo dat ik merk dat ik allerlei dingen kan spelen bij een onbegeleide solo die ik uit de weg ga als er akkoorden gespeeld worden, omdat ze dan enigszins plat klinken voor mijn gevoel, te voor de hand liggend. Als ik zonder begeleiding speel, klinkt bijna niets (te) voor de hand liggend, merk ik. Dus ik hoef überhaupt geen censuur meer uit te oefenen op wat er in me opkomt. Dat is een heerlijke manier van spelen hoor! I love onbegeleide solo's!

Je hebt wel gelijk wat betreft "pas echt intressant" niets is natuurlijk verplicht, het is jazz. Ik probeer altijd tijdens het soleren de melodie mee te zingen in m'n hoofd en probeer dan ritmisch en soms ook melodisch de melodie aan te houden. Mischien zou ik zelf ook weer eens moeten proberen om onbegeleid te soleren. Je enthousiasme is in ieder geval aanstekelijk!

Leuk dat mijn enthousiasme aanstekelijk is! Ik ben inderdaad bijzonder enthousiast. Zo enthousiast dat ik zelfs een solorepertoire aan het instuderen ben – al realiseer ik me heel goed dat je waarschijnlijk de reputatie van een Dave Holland of Christian McBride moet hebben om als contrabassist alleen aan optredens te komen. Of ik nu ooit aan optreden toekom met zoiets of niet, het is so wie so super leerzaam!
Terzijde: ik kan je aanraden om ook eens de akkoorden in je hoofd te horen terwijl je onbegeleid soleert ipv de melodie. Mij geeft dat lekker veel extra vrijheid!
Gisteren ben ik bij Lucas Suringar langs geweest en heb een prachtige, vreselijk grote en zware contrabaskoffer gehuurd voor de oversteek naar New York. Ik ben bang dat de contrabas anders de bagagejongens van het vliegveld niet overleeft, ook al ga ik dan met een sterke koolstof vezel bas. Altijd een groot genot om met Lucas te praten over contrabassen en randverschijnselen! Hij gaf me bovendien een bijzonder waardevolle tip, namelijk dat ik de koffer op het vliegveld in New York kan opslaan tot mijn vertrek en verder reizen met een hoes. Een supertip! Koffer en bas samen wegen zo'n 35 kilo, terwijl de koolstofvezelbas met hoes maar 8 kilo weegt. Dat laatste is dus nog goed te doen!

Voor een solo repertoire op de contrabas, is het goed om nummers te kiezen die aan een paar eisen voldoen, merk ik.
1. De melodie moet heel sterk zijn – ook zonder dat je de akkoorden hoort. Sommige melodieën ontlenen hun kracht aan de akkoorden, maar daar heb je nu dus niets aan, omdat je zonder pianist of gitarist speelt. Dubbeltonen of tritonen spelen helpt onvoldoende, vind ik.
2. Het is het beste om nummers te kiezen met een relatief eenvoudig akkoorden schema. Als je een ingewikkeld schema gebruikt, weet binnen een paar maten niemand meer waar je mee bezig bent, ook de geoefende luisteraar haakt dan op een gegeven moment af. En als de luisteraar het nummer niet kent, speel je op zo'n moment al helemaal uitsluitend voor jezelf.
Een voorbeeld van een nummer dat wat mij betreft in aanmerking komt: Scrapple from the apple. Een ijzersterke melodie en een heel eenvoudig schema.

nu wordt het me helemaal duidelijk.
je bent niet enkel één van de pioniers van onbegeleid soleren, maar je bent vooral pionier in het delen van je ervaringen daarin. soms heb ik het gevoel dat de meeste muzikanten hun muzikale ervaringen voor zich houden, of het moet zijn dat ze ze niet kunnen verwoorden.
mag ik, bij wijze van oefening, vragen of 'All of me' ook een geschikt solostuk zou kunnen zijn?

'All of me' lijkt me inderdaad prima als solostuk: een sterke melodie (al is het niet mijn smaak) en een eenvoudig akkoordenschema. Wat het eerste gedeelte van je reactie betreft: ik denk dat het helemaal klopt wat je zegt!

Ik heb deze website nu al 7 jaar, dus het werd tijd om ook eens een pagina over mezelf te maken (de tweede pagina in de navigatiebalk links). Op die pagina heb ik ook vijf onbegeleide solostukken gezet die ik vorige week in de prachtige Spock Studio in New York heb opgenomen. Met mijn nieuwe koolstof vezel bas trouwens, kun je die ook eens horen.