momenteel ben ik mijn hersens aan het pijnigen m.b.t de chromatische II-V-I progressie . Het principe is niet moeilijk. Voorbeeld:
- | Fm7 | Bb7 | wordt:
- | F#m7 B7 | Fm7 Bb7 |
want: de Fm7 in de eerste regel kun je ook zien als een F7 (leidt immers naar trap IV), vervang deze door de tritonus B7 en plak er een Vm (trap V min) voor, dan krijg je: | F#m7 B7 |. Plak ook een Vm voor de Bb7 en je krijgt uiteindelijk de tweede regel:
| F#m7 B7 | Fm7 Bb7 |
Nu heeft Mark Levine in zijn 'The Jazz Theory Book' een bluesschema opgenomen (p.222) in C met voor de maten 5 - 8:
| F7 | Fm7 Bb7 | Em7 Am7 | Ebm7 Ab7 |
gevolgd door maat 9 - 10:
| Dm7 | G7 | ....
Nu noemt Mark Levine dit 'descending chromatic II-V progression'. Maar ik begrijp niet goed (hoewel het geweldig klinkt) hoe het theoretisch verklaard kan worden om | Ebm7 Ab7 | in maat 8 van C-bluesschema te spelen. De uitleg aan het begin gaat immers niet op. Mis ik een tritonis vervanging?
Hoi Ton,
Het is maar hoe je het bekijkt. Het is een veelgebruikte truc om, als je de akkoordovergang naar een secunde lager soepel wilt laten verlopen, dit chromatisch te doen. Die Ebm7 Ab7 is niet meer dan een logische tussenstap van de Em7 A7 naar de Dm7 G7, die normaal gespeeld wordt in de zevende en achtste maat van een Bb jazzbluesschema. Hier is die grap uitgesteld, maar omdat we onderhand zo gewend zijn geraakt aan dit soort grappen, vinden we dit normaal klinken.
Maar alle gekheid op een stokkie: die Ab7 is natuurlijk een tritoon substituut van D7. D7 is weer de vervanger van het Dm7 akkoord dat op de 2 hoort van de 2-5-1 die leidt naar de Cm7, wat weer de 2 is van de 2-5-1 die naar het Bb akkoord leidt. Dus je kunt dit inderdaad in de termen van de tritoon substitutie vatten. Dat is heel mooi, maar waar het natuurlijk om gaat, is dat het prachtig klinkt. En je kunt dit echt als algemene regel opvatten die overal goed klinkt: als je harmonisch een secunde lager wilt uitkomen, kun je dat chromatisch doen en een kleine secunde zakken – wat trouwens vooral goed werkt als je niets aan de akkoorden verandert. Dus niet opeens Eb7 Ab7 gaan spelen in zo'n geval. Vind ik dan.
De simpelste is natuurlijk dat iets goed klinkt omdat ze, een voor het gehoor, logisch gevolg zijn.
In dit geval betekend dit dat tertsen en septimen oplossen in septimen en tertsen van de dominant een halve toon lager.
Fm Bb7 naar Em7 A7 naar Ebm7 Ab7 is natuurlijk gewoon Bb7-A7-Ab7-G7...hop naar C7.
(tritone van E7-A7-D7-G7 zo je wil)
Ook leuk:
Als je van de vierde trap (F7)de inmiddels klassieker Fm7 Bb7 maakt ("Backdoor Progression" zie But not for me, Stella, just friends etc)dan speel je al een alternatieve dominant naar C, immers Bb7 is G7(?!? ...jawel).
deze gaat weer naar Em7 (tonika tegenklank oftewel voelt als C).....A7 is ook relatief "Thuis" omdat A7b9 = C7b9 (qua gehoor sterke relatie C en Am),
Ebm7-Ab7 kun je verklaren als een gealtereerde D7 (maar ook als de 3e en 6e modus van C7 gealtereerd)
en Ka*chingg zijn we weer bij de G7 vanwaar we weer op huis aangaan.
En dan klagen er mensen dat een bluesje zo simpel is.
Als het goed is dan hoor je:
C7....C7....C7....C7....
F7....F7....C7....C7....
Dm7....G7....C7.....G7....
....gewoon een Bluesje.....
Wat dacht je van dit bluesje:
C7....F7...Bb7...Eb7...
Ab7...Db7...Gb7...B7...
E7....A7....D7...G7....]
Oh ja: Je had even moeten vermelden dat het om een Blues in C gaat, om verwarring onder de lezers te voorkomen.
Ach ja, blues in C... En het stond er nog ook. Dus mijn verhaal kan snel de prullenbak in (ik dacht Bb). Al blijft het principe overeind staan.
Geinig, die laatste blues Martin. Heb je er weleens op gesoleerd?
Is gewoon een " Cycle of Dominants"
Wel eens gestudeerd maar Live komt dat zelden voor, en klinkt een beetje bedacht.
En als regel probeer ik: 3 keer hetzelfde idee maar dan toch echt iets anders.
bedankt voor jullie reactie . Het stond niet zo duidelijk in mijn eerste posting, maar ik bedoelde inderdaad een bluesje in C.
De Ab is de tritonus voor de D7 die in maat 8 van C-blues kunt spelen. In maatje 9 verwacht je dan een G en in 10 een C - dus heb je een II, V, I. Maar zoals je al zei Martin, eigenlijk kun je in die maten alles spelen. (Bijna) elke toon is goed! Toch gaaf - scheelt weer wat denkwerk en je kunt je helemaal concentreren op het gehoor.
Nu ga ik aan de slag om uit te zoeken wat ook alweer 'backdoor progression' is...
Backdoor Progression is een substituut voor de V.
Een Dominant akkoord op de bVII van de toonsoort.
(Bb7 in C dus).
Die in 9 van de 10 gevallen gebruikt wordt om van de vierde trap weer terug te gaan naar de eerste trap, bijna altijd vooraf gegaan door een II.
bijkv: Cmaj...F...Fm7.Bb7.Cmaj...
Bekende voorbeelden:
Ladybird (maat 3)
Misty (m. 4)
Four (m 7)
Donna Lee (m 10)
Cherokee (m 7)
Stella by starlight (m 8, m 12, m 21)alledrie andere functie!
There will never be another you (m 10)
But not for me (m 10)
komt vaak voor en toch weten maar weinig muzikanten wat het is.
Martin, je hebt veel harmonisch inzicht en kunt ook heel goed verwoorden wat je bedoelt! Zou je het leuk vinden om een les te schrijven op deze site over dit soort dingen? Het zojuist behandelde onderwerp van de Backdoor progression hoort daar dan ook zeker in. Lijkt me heel inzichtgevend en kennis verruimend voor de bezoekers van deze site!