Hallo,

mijn leraar probeert me een linkerhandstelling bij te brengen waarbij de duim licht gekromd achter de hals staat(zoals je een pilsje vasthoudt). Hoewel het een natuurlijke stelling schijnt , heb ik zo minder kracht. Ik heb de laatste tijd veel video's van beroemde bassisten gekeken en niemand gevonden die zo speelt (ongelooflijk hoe sommige kanjers hun bas vasthouden!). Wat is jullie ervaring?

Groeten Marcel

Charly Haden speelt zo en dat is niet de minste natuurlijk. Ik vind het zelf vreselijk voelen en mijn mobiliteit in de weg staan, dus ik doe het niet zo. Het is natuurlijk zo dat hoe minder oppervlakte van je duim tegen de hals komt, hoe makkelijker je je hand kunt verplaatsen, dus uit technisch oogpunt is het geen goed idee.

Charly heeft toch zijn duim omhoog staan? Ik bedoel dat de duim wel tegenover de middelvinger staat maar het eerste kootje niet recht of, zoals bij de meesten, een beetje naar achteren doorgedrukt maar een beetje naar voren gebogen zodat echt alleen maar het uiterste topje de hals raakt. Moeilijk uit te leggen maar ik vind geen goed fotootje.

Op foto's die ik heb gezien, zie je zijn duim uitsteken als je van voren kijkt. Dan moet hij hem plat tegen de hals hebben liggen, dacht ik. Zie: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Charlie_Haden_-_Pescara_Italy_1990.jpg/459px-Charlie_Haden_-_Pescara_Italy_1990.jpg

Ik bedoelde meer zo maar dan de duim een beetje krom:

http://www.comprehensivebassmethod.com/book%20l_files/lefthand.jpg

Zoals Hein zijn duim houdt, doe ik het zelf ook. Dan raak je de bas zodanig dat je je duim makkelijk kunt verplaatsen. Dus als ik het goed begrijp, wil je leraar dat je je duim krommer houdt? Waarom, wat is zijn achterliggende filosofie? Lijkt me dat je kracht moet uitoefenen om je duim krommer te houden, maar hoe minder kracht je gebruikt, hoe makkelijker je speelt natuurlijk – dus hij moet er wel een erg goede reden voor hebben om het zo te doen (hoop ik).

Ik vraag hem wat het voordeel daarvan is. Dat een naar achteren geklapte duim niet goed is, begrijp ik. Aan de andere kant kan ik me eigenlijk niet voorstellen dat hij iets tegen een ongeveer rechte en vooral ontspante duim heeft.

Ik ook niet!!!

Interessant onderwerp. Ik heb mijn bas gepakt en eens gekeken wat de opties zijn voor de stand van de duim in de lagere posities. Ik kom tot drie opties met ieder zijn voor- en nadelen. Om ze goed van elkaar te kunnen onderscheiden heb ik eerst even de kanten van de hals gefiniëerd. De bovenkant is de kant waar de snaren tegenaan komen en de onderkant is de kant daartegenover. De rechterzijkant is de zijkant waar je tegenaan kijkt en de linkerzijkant is de kant daartegenover.

Optie A
Hierbij rust de onderkant van de hals in de bodem van de U tussen de linker duim en de linker wijsvinger en steekt de duim daarom boven de hals uit. De hoek tussen de hand en de onderarm is ongeveer 0°.
Voordelen: 1) De belasting op de duim is zeer gering. 2) De duim kan gebruikt worden om de E-snaar in te drukken (ik zal dit zelf nooit doen maar technisch is het mogelijk en daarom kan het als een voordeel gezien worden). 3) Door de geringe hoek tussen de hand en de onderarm kan de hals ver van het lichaam afgehouden worden.
Nadelen: 1) De positie van de hand t.o.v. de hals wordt sterk gefixeerd waardoor de vier vingers maar een beperkte bewegingsvrijheid hebben. 2) Doordat de hoek tussen de hand en de onderarm ongeveer 0° is, moet je je vingers nagenoeg strekken om de E-snaar nog te kunnen bereiken. Gestrekte vingers oefenen bij een bepaalde kracht op het uiteinde een groot moment uit op de handpalm en daardoor krijg je gauw kramp in je vingers.

Optie B
Hierbij rust het topje van de duim ongeveer tegen het deel van de hals dat ligt tussen de rechtervoorkant en de onderkant. De duim is sterk naar binnen gekromd. In deze stand wordt door de duim niet alleen een kracht van de onder naar boven maar ook van voren naar achteren uitgeoefend. Deze laatste component wordt opgevangen door het deel van de hand dat net onder het derde kootje van de wijsvinger ligt. De hoek tussen de hand en de onderarm is ongeveer 30°.
Voordelen: 1) De vingers hebben meer bewegingsvrijheid dan bij optie A. 2) Doordat de duim gekromd is, is het moment, dat bij een bepaalde kracht op het topje van de duim op de handpalm uitgeoefend wordt, toch nog niet zo groot waardoor de duim niet zo snel moe wordt.
Nadelen: De bewegingsvrijheid van de vingers is minder dan bij optie C. 2) Dit is volgens mij een moeilijke en onnatuurlijke stand van de duim.

Optie C
Hierbij rust het eerste kootje van de duim tegen de onderkant van de hals en maakt de hals verder geen contact met de hand. De duim is gestrekt. De hoek tussen de hand en de onderarm is ongeveer 60°.
Voordelen: 1) De vier vingers hebben maximale bewegingsvrijheid en kunnen daardoor een groot bereik aan posities aan.
Nadelen: 1)Doordat de duim gestrekt is wordt bij een bepaalde kracht op het de duim een groot moment op de hand uitgeoefend. Je hebt voor deze duimstand daarom een sterke, getrainde duim nodig. 2) Door de grote hoek tussen de hand en de onderarm draait de hand in wezen ver om de hals heen. Dit gaat alleen goed als je de hals dicht bij je lichaam houdt. Daardoor kun je niet naar de hals kijken maar voor diegenen die dat toch niet doen is dat geen bezwaar. Een voordeel van het dicht bij je lichaam houden van de hals, is dat hoge posities makkelijker te bereiken zijn.

Ikzelf gebruik optie C voor gitaar, basgitaar en contrabas. Bij snelle positiewisslingen val ik soms voor een enkele noot even terug op optie A maar dit gebeurt maar zo nu en dan. Doordat ik voor contrabas ook optie C gebruik kijk ik niet meer naar de hals waardoor het idee van het zetten van streepjes op de hals om de zuiverheid te verhogen dat ik een paar maanden geleden opperde, ook niet meer relevant is.
Ik speel nu bij voorkeur zittend waardoor de stand van de hals vast ligt en ik gemakkelijker de juiste positie kan vinden.

Dat heb je mooi op een rijtje gezet Adriaan. trouwens ook heel goed dat je van de streepjes bent afgestapt.
Nog even een extra toevoeging ten aanzien van optie A;ik sluit niet uit dat je daarmee de prachtige Charlie Haden sound krijgt, hoe onhandig dit ook lijkt...

Ik wissel voornamelijk tussen de door Adriaan genoemde opties A en C. Met name bij het slappen is optie A de meest voor de hand liggende greep aangezien de snaren dan soms met redelijk wat kracht van de toets vandaan getrokken worden, waardoor je dus weer meer kracht nodig hebt om de toon te pakken met de linkerhand. Met de wurggreep uit optie A is dat geen enkel probleem. Ook de eigen positie t.o.v. de bas tijdens het slappen maakt optie A het makkelijkst. Je staat dan immers veelal naast je bas i.p.v. er schuin achter. Een beetje a la de grote trom bij de fanfare dus. Opties B en C zorgen dan voor een vervelende knik in je pols. Ga je wel wat meer achter je bas staan, dan kost het slappen zelf weer veel meer kracht, omdat je de snaar dan bijna van je vandaan moet trekken.

Overigens is het pakken van een toon met de duim toch niet echt een optie hoor. De keren dat ik een bassist dat heb zien doen was het toch echt puur voor de show. Ik heb het ook met de voet gezien, zoals in het filmpje van de Tielman Brothers (topic: contrabas en acrobatiek), maar dan op een liggende contrabas. Maar ook dat zou ik niet een echte speeltechniek willen noemen

Tijdens de gitaarlessen die ik ooit gehad hebt werd mij geleerd om de snaren alleen met de vingers in te drukken maar er was één uitzondering. Bij het D-akkoord wordt een Fis op de lage E-snaar verkregen met de duim. Je kunt dan het akkoord over 6 snaren aanslaan. Ik kan me voorstellen dat er op contrabas ook situaties zijn waarbij het handig is om de duim te gebruiken als je voornamelijk optie A gebruikt. Maar het kan best zo zijn dat in de praktijk niemand van deze mogelijkheid gebruik maakt.

Een onderwerp wat ook met de stand van de duim te maken heeft is kramp. Toen ik weer begon met contrabas kreeg ik soms last van kramp in mijn middelvinger. Naar mijn idee werd dit veroorzaakt doordat ik mijn vinger te veel gestrekt hield. Ik denk dat het niet goed is als het eerste vingergewricht op slot staat. Ik ben mijn vingers toen meer gaan buigen maar dit vereiste een verdere verdraaiing van de hand en plaatsing van de duim aan de onderkant van de hals.

Wat een mazzel dat ik dit forum heb gevonden!

Het laatste argument van Adriaan spreekt eigenlijk voor een licht naar binnen gekromde duim. Dit houdt de duim "aktief" en kan daardoor onnodige spanning misschien verhinderen?

Ik heb nog eens goed opgelet wat ik nu eigenlijk doe met de duim als ik gewoon vrij speel. Meestal gebruik ik dan optie C en is de duim gestrekt met dus inderdaad het risico van overbelasting met kramp als gevolg. Maar ik merk toch dat ik voor sommige grepen ook optie B gebruik en de duim meer krom. En optie A komt toch ook geregeld voor. Ik kan niet precies zeggen wat de condities zijn wanneer een bepaalde optie het handigst is maar ik denk dat verandering van de duimstand wel bijdraagt aan het voorkomen van overbelasting. Als je argeloos bent dan doe je automatisch datgene wat de minste belasting geeft. Het lijkt me dus niet goed om al te krampachtig aan optie C vast te houden ook al zou dat voor iemand normaal de eerste keuze zijn.

Ik houd mijn duim dus altijd als Hein, maar ik hoef niet te slappen. Mijn duim is eigenlijk altijd ontspannen en kramp in mijn duim heb ik echt nog helemaal nooit gehad, dus ik denk dat dat risico wel een beetje meevalt. Tenzij er meer spanning in zit dan nodig is natuurlijk.