Omdat het op dit forum niet altijd over praktische zaken zoals pickups en versterkers moet gaan en omdat Theo me heeft uitgedaagd (haha !!!) mischien eens een post over... studeren.
Veel van mijn studiegewoonten heb ik overgenomen van mijn vroegere leraar. Hij leerde me mezelf steeds in vraag te stellen als ik speel. Zo kwam ik als ik wat moest voorspelen meestal geen drie noten ver... Of m’n houding was verkeerd, die noot was vals, te stil ,te hard... (hij presteerde het zelfs om me als eerste leerling te laten komen (rond 9uur), me een halfuur les te geven , me vervolgens in de archiefkamer te droppen met m’n bas en partituren. Als alle leerlingen dan gepasseerd waren (rond 12uur) kwam hij kijken wat ik er van gemaakt had... ( Klinkt erger dan het was hoor )
Als je bijvoorbeeld een toonladder speelt, dan kan je als doel hebben om die rij noten zonder meer uit je bas te persen, CDEFGABC en klaar, opzet geslaagd... Wanneer je jezelf dan niet afvraagt of je alles wel met de juiste intonatie, de juiste timing, een mooie ronde toon, consistent, muzikaal enzoverder gespeeld hebt dan kom je eigenlijk geen stap verder. Doe de test en neem jezelf op terwijl je onder begeleiding van een metronoom op een traag tempo een eenvoudige toonladder speelt. mischien was je aanslag niet altijd even goed, de timing... Onze oren laten ons volgens mij vaak horen wat we WILLEN horen en vormen zo een een soort van camouflage voor onze fouten. Door jezelf op te nemen schakel je die mogelijkheid uit.
Als je goed luistert kom je erg veel te weten over jezelf en kan je vervolgens aan je zwakke punten werken (introspectie ???). Deze benadering kan erg demotiverend werken omdat je geconfronteerd wordt met zoveel minpunten in je spel dat de opdracht niet te overzien lijkt. Je gaat dan vervolgens de verschillende problemen op zich aan pakken in afzonderlijke oefeningen.
Ik probeer ook zoveel mogelijk een spiegel in de buurt te hebben. Voor de stand van zowel je linker als je rechterhand een onmisbaar attribuut. Je merkt trouwens dat wanneer je alles goed doet (mooie linker- en rechterhandtechniek, juiste houding...) het plaatje in de spiegel ook klopt, het ziet er gewoon goed uit (nee, ik heb geen narcistische trekken...) Je ziet veel (goeie) bassisten met een rechterhandtechniek die nergens op lijkt, volgens mij heb ik er wel eens een lage G of een F met z’n duim zien spelen ...
Door dus de nadruk te leggen op wat je niet goed kunt blijf je bezig met je ontwikkeling. Let er eens op hoe vaak je maar wat "droedelt" als je je zogezegd studeert. Je leert dan niet meer bij maar onderhoudt slechts wat je al kende. leg eens een stopwatch naast je als je studeert, trek een uur uit en stop de timer als je zomaar wat speelt of met je gedachten ergens anders zit. Start hem terug als je werkelijk geconcentreerd bezig bent. Je zal versteld staan...
Mijn dagelijkse routine ziet er als volgt uit :
Voor ik op m’n werk ben heb ik meestal al een uurtje gespeeld. Ik bekijk de dag ervoor wat ik ga doen en leg alles klaar zodat ik geen tijd verlies. Meestal werk ik dan aan m’n techniek (linkerhand, posities, intonatieoefeningen...) en steeds met een metronoom op laag tempo (40-60) om zo weinig mogelijk afhankelijk te zijn van de tikken. ’s Avonds werk ik dan verder aan m’n theoretische kennis (Band in a box) en doe ik dingen met areggio’s, toonladders, walking over schema’s van standards of typische progressies. Ik zit voor m’n werk vaak in de wagen dus daar durf ik al eens wat toonladders of arpeggio’s zingen... Laat ons zeggen dat ik er naar streef om minstens twee uur per dag zo geconcentreerd mogelijk te studeren. Benodigdheden : een bas, een metronoom, een spiegel en hopen geduld !
Geen wereldschokkend nieuws dus...
Het zou erg leuk zijn om hier wat over jullie manier van werken te lezen.

Wow, dat klinkt goed!
Vooral die twee uur per dag. Grappig dat dat toch het eerste is wat blijft hangen, terwijl ik me nog zo heb voorgenomen om niet te vergelijken hoe lang anderen spelen en gefrustreerd te raken dat ik daar dan weer niet aan toe kom. Als ik een half uur per dag om te studeren vrij maak en kan maken, vind ik het al heel wat. Ik moet gewoon eerlijk zijn: meer zit er niet in, maar je kunt er een hoop in doen.

Ik herken me in het gebruik van de spiegel. Ik speel al heel wat jaren en heb pas vorig jaar een passpiegel opgehangen. Ik dacht dat het niet zoveel uitmaakte, maar integendeel! Het is nu heel gemakkelijk om iets in mijn houding te corrigeren. Zo merkte ik bijv. dat ik mijn bas veel te schuin hield. Ook met strijken: om niet krakend te strijken moet je parallel aan de kam strijken, maar dat zie je van bovenaf niet goed, wel via de spiegel.

Mijn spel opnemen doe ik bijna nooit. Maar misschien is het als met de spiegel: ik ga het gewoon eens doen, en dan zal het nut wel blijken.

En verder het nut van de metronoom, inderdaad ook met een laag tempo in de tikken. Als ik puur op zuiverheid oefen, zet ik hem wel uit.

Wat ik ook geloof is, dat je bij het studeren steeds op één ding tegelijk moet letten. Anders maak je jezelf wanhopig. Als je op één ding let, kun je ook vooruitgang waarnemen.
Dat op één ding letten is het verschil met 'spelen', want dan moet je gewoon alles in de strijd gooien.

* Wanneer ik dan oefen, begin ik eerst met stemmen, met de strijkstok: de g-snaar aanstrijken en de d als (oktaaf)flageolet erbij; daarna de d-snaar aanstrijken en de a als flageolet, etc.
** Dan met de ogen dicht rustig losse snaren strijken. Prettig om contact met de bas te maken en een goede oefening om zonder staren de snaren aan te strijken zonder de naastliggende snaar te raken.
*** Vervolgens een inspeeloefening. Hiervoor gebruik ik meestal oef. nr. 009 uit Hein v.d. Geyns onvolprezen boek. Voor de linkerhand is het een oefening waarmee je lekker over alle noten en posities van de bas heen kroelt. En voor de rechterhand kun je het mooi gebruiken om de twee plukmethoden ('raking' en 'alternating' zoals HvdG ze noemt) te oefenen.
Ook p. 156 uit het boek van John Goldsby gebruik ik voor dit inspelen wel eens.
**** Daarna vaak nog een andere oefening uit HvdG's boek. Er staan er genoeg in... Of een etude van Simandl, als ik in een klassieke bui ben.
***** Dan een klassiek speelstuk of een nummer uit het (Real Book)repertoire van het combo waar ik in speel.
En dan is de tijd wel weer op! Het is niet veel, maar ik geloof wel dat ik in die tijd geconcentreerd werk.

Band in a box gebruik ik niet. Ik zit al zo vaak de hele dag aan de computer, dat ik bij het muziekmaken dat ding even niet aan wil hebben.

Dat was het. Ik ben benieuwd naar anderen.

Ik denk dat het bij studeren erg belangrijk is dat je weet wat je uiteindelijk met je instrument wilt gaan doen. Als je in een orkest wilt spelen waar van muziek gespeeld wordt dan zul je goed moeten leren noten lezen. Als je in een jazzcombo wilt spelen dan zul je akkoorden moeten kunnen lezen en moeten weten hoe toonladders in elkaar zitten. In een rockband liggen de gebruikte akkoorden vaak zo voor de hand dat je al heel aardig mee kunt komen zonder dat je wat dan ook kunt lezen als je maar goed aanvoelt waar de modulaties zitten en als je spel ritmisch maar klopt. Als je covers speelt dan train je je geheugen en je techniek door bepaalde basloopjes na te spelen.

Ik kan alleen in de G-sleutel lezen dus het spelen van uitgeschrevn baspartijen in de F-sleutel is er voor mij niet bij. Ik heb er ook gewoon geen zin meer in om het nog te leren en ik speel dus of van akkoordenschema's of puur op mijn gehoor. Het laatste doe ik het liefst omdat mijn creativiteit dan het beste stroomt. Momenteel zijn mijn belangrijkste studiepunten de zuiverheid, het maken van een mooie toon en de ontwikkeling van een dynamiek die bij mij past. Ik heb een hekel aan het spelen op een manier waarbij je vier maten van te voren al kunt voorspellen wat er gaat komen. Ik denk dat een bepaalde bassist nog meer herkend wordt aan zijn dynamiek dan aan zijn klank.

Ik speel momenteel voornamelijk een soort free jazz waarbij ik mij niet aan een bepaald akkoordenschema houd maar waarbij ik telkens moduleer naar een andere toonaard. Op basgitaar kan ik dit moeiteloos maar op contrabas is het veel lastiger vooral wanneer geen losse snaren gebruikt worden. Het traint ontzettend goed het spelen in ongebruikelijke toonaarden en het gevoel voor de juiste positie en als je zo mee en dan toch een losse snaar aanslaat dan hoor je ook meteen of je intussen niet wat gesmokkeld heb met de toonhoogte.

Hoewel een contrabas van huis uit een begeleidingsinstrument is gebruik ik hem momenteel dus als solo-instrument maar dit ben ik als trompettist ook gewend. Wanneer ik denk voldoende techniek te hebben opgebouwd dan zoek ik weer een klein combo met bijvoorbeeld een pianist, een drummer en een zangeres. Alleen spelen is leuk maar er gaat voor mij niets boven een optreden op een chique partij waar de mensen de soort muziek die ik graag speel, ook waarderen.

Theo,
Die "twee uur per dag" was niet om indruk te maken hoor, je moet weten dat we op een apartement wonen (geen grote tuin) en geen kinderen hebben. Vrije tijd is dus geen punt.
Regelmaat is volgens mij een sleutelwoord in de studiegewoonten . Een half uur per dag is nog steeds voldoende om te blijven evolueren en veel beter dan één keer per week vier uur aan je bas te staan...

Adriaan,

Moet je om een goed muzikant te zijn niet over een aantal vaardigheden beschikken die van toepassing zijn voor alle muziekstijlen ? OK, een klassiek bassist zal (meestal) niet kunnen walken maar aan de basis van hun studies ligt grotendeels hetzelfde materiaal.
Aan de Antwerpse Jazz Studio studeren elk jaar muzikanten af die hun weg niet enkel in de jazz vinden maar ook in de rock en de folk.

Toen ik jong was (ik ben nu 61) was het muziekonderwijs erg klassiek georiënteerd. Dit onderwijs was verschrikkelijk saai als je een voorkeur hebt voor swingende muziek. Ik heb ooit een half jaar gitaarles gehad, een jaar saxofoonles en een half jaar trompetles maar ik hield het nooit erg lang vol. Maar door in allerlei orkesten en bandjes te spelen heb ik toch het nodige aangeleerd en op een manier waardoor ik aan muziekmaken veel plezier heb beleefd.

Met de huidige conservatoria voor lichte muziek ligt het anders. Je kunt nu in een paar jaar zoveel leren van de muziekrichting van je keuze dat je al jong op niveau muziek kunt maken. Maar het gewone muziekonderwijs is nog steeds klassiek georiënteerd en veel jonge mensen vinden dat gewoon niet leuk en vallen daardoor al in een vroeg stadium af. Lang niet alles wat je leert gebruik je later ook. Waarom zou ik leren strijken als ik toch alleen wil plukken? Waarom zou ik nu nog leren in de F-sleutel te lezen als ik toch het liefst op mijn gehoor speel? Ik geeft toe, het zou gemakkelijk zijn als ik het kon maar oh waarom heeft men in het verleden toch niet twee hulplijntjes tussen de balken aangebracht want dan zouden beide balken gelijk zijn geweest. Er is nog veel meer op het huidige notenschrift aan te merken maar we zitten met een erfenis uit het verleden waar we niet meer vanaf komen.

Een paar weken geleden ben ik naar Jazz in Duketown geweest. Dat wat ik echt goed vond was te horen in de schouwburg en daar was hooguit 100 man publiek. Daar waren fabelachtige bassisten te horen. Maar buiten op de Parade speelden knetterharde soul-rock bands die duizenden toeschouwers trokken en de bassist die ik daar hoorde produceerde voor mij niets meer dan een eentonig gebonk en ik kon het ook niet langer aanhoren dan de tijd die nodig was om over het plein te lopen. Toch zal deze bassist er zelf best plezier in gehad hebben. Ik wil maar zeggen je hoeft geen conservatorium te hebben om publiek te trekken. Het merendeel van het publiek heeft gewoon geen ontwikkeld muzikaal gehoor en vind alleen datgene mooi wat simpel en voorspelbaar is.

Nee, als je publiek wilt trekken moet je geen jazz gaan spelen. Weet je hoe je 1 miljoen kunt verdienen aan jazz? Door er eerst 2 miljoen in te pompen.
Een jazzmuzikant heeft een CD gemaakt. Vraagt een andere jazzmuzikant aan hem: 'En, heb je al wat verkocht?' Zegt de eerste jazzmuzikant: 'Ja, mijn huis en mijn auto'.

Jaja, erg interessant maar waarom ontwijken jullie de vraag ?
Dat een gesprek alle kanten op kan gaan vind ik OK maar dat na twee posts al mijlenver van het oorsponkelijke onderwerp afgeweken wordt vind ik dan weer niet normaal. Van "studiegewoonten" naar "ergernissen over rockmuziek en de magere belangstelling voor jazz"...je moet het maar doen !

Kom, kom, Adriaan en Philip, dat is allemaal zelfmedelijden creëren. Wees blij dat je niet vast zit aan een contract bij een platenmaatschappij die dicteert hoe en wat je moet spelen. En dat je niet vast zit aan de verwachtingen van fans, die met duizenden in de zaal staan om te horen wat ze toch al in hun hoofd hebben. Dat schept een hoop vrijheid.

Om dat te verbinden aan de topic 'studeren': het is gemakkelijk om zelfmedelijden te creëren - had ik maar een betere bas, had ik maar meer geld, een betere ruimte, meer tijd, kreeg ik maar erkenning... Heerlijk om in te zwelgen, maar je schiet er niets mee op.

Ik zie zelfmedelijden als een beweging naar binnen. Een beetje zelfreflectie is goed op z'n tijd, maar ik geloof dat je volle identiteit toch vooral ligt in de manier waarop je in de werkelijkheid staat, dus in een beweging naar buiten. (Ja, ja, het gaat diep dit keer!)

Studeren is een zo'n beweging naar buiten: de verhouding tussen jouw geest/lichaam/gesteldheid en de bas opnieuw vormgeven en daarin verbetering/verdieping aanbrengen.
Spelen en optreden is ook zo'n beweging naar buiten: de verhouding tussen jou met je bas en de band verbeteren/verdiepen en vervolgens de verhouding tussen band en publiek.

Als je die beide bewegingen, naar binnen en naar buiten, gericht en op zijn tijd weet te hanteren, dan heb je toch een mooi bassistenleven?

Er mag toch wel gelachen worden hoop ik?

Zo goed ?

Als je vindt dat er te weinig belangstelling is voor jazz, moet je het niet gaan zoeken bij de "slechte smaak" van het publiek zeg !
Een muf jazzbandje dat al jaren dezelfde platgespeelde standards aframmelt roept bij mij ook niet veel enthousiasme op hoor. Maar ja, zij spelen wel JAZZZZZZZ...ohlala ! De Belgische jazzpianist Jeff Neve trekt bijvoorbeeld wel volle zalen en zijn muziek is bepaald niet eenvoudig voor het oor maar eindelijk wel eens fris en vernieuwend.

Ik dacht niet dat mijn reacties zo ver van het onderwerp over hoe je studeert, afwijken. Ik heb aangegeven dat je manier van studeren af zal hangen van wat je wilt bereiken. Als je alleen in je eentje thuis speelt zul je anders studeren dan wanneer je in een combo of een orkest speelt. Als je met dat combo of dat orkest ook nog optredens wilt hebben dan zul je rekening moeten houden met wat het publiek wil horen of moeten accepteren dat je weinig optredens zult krijgen. Als je er ook nog wat mee wilt verdienen moet je nog meer met de smaak van het publiek rekening houden. Als je niet altijd voor het zelfde soort publiek wilt spelen dan moet je een groot repertoire tot je beschikking hebben. Je zult dan een aanzienlijk deel van je studietijd moeten besteden aan het op peil houden van dat repertoire en minder tijd kunnen besteden aan zuivere techniekoefeningen.

Maar het kan zijn dat je al genoeg techniek hebt om dat te spelen wat je wilt spelen en dan is het bijhouden van je repertoire voldoende. Als ik als trompettist elke week een optreden zou hebben dan hoef ik helemaal geen techniek te oefenen want alleen al door het opteden worden alle benodigde aspecten van de techniek getraind. Ik hoef dan alleen maar te studeren op nieuwe nummers. Maar als optedens een maand uitblijven dan moet ik geregeld wat techniek oefenen want anders heb ik halverwege een optreden geen embouchure meer over.

Voor contrabas ligt dat voor mij nog anders. Daar mankeert nog te veel aan om mee op te treden en daarvoor moet ik nog wel een jaar intensief oefenen. Omdat mijn doel uiteindelijk samenspel is zal ik wanneer de puur technische zaken zoals zuiverheid en toonvorming eenmaal zitten ook het snel lezen van akkoordenschema's weer moeten ophalen en zorgen dat ik een behoorlijk aantal nummers beheers.

Ik ben blij dat ik nooit beroeps ben geworden en dat ik met mensen samenspeel voor wie leuk muziek maken op de eerste plaats komt en die geen consessies doen aan de soort muziek die we maken. Als er dan mensen zijn die onze muziek leuk vinden dan is dat meegenomen en zullen we het graag laten horen. Maar moderne jazz blijkt gewoon niet veel gevraagd te worden of er is een te groot aanbod voor een beperkte markt. Ik zie niet waarom deze conclusie afgedaan moet worden als zelfmedelijden. Muzikanten die deze richting in willen gaan zullen daar mee geconfronteerd worden, behalve misschien als ze erg goed en niet duur zijn.

ik weet al lang niet meer waarop ik nu eigenlijk moet reageren...
Bij deze een poging :

"Dit onderwijs was verschrikkelijk saai als je een voorkeur hebt voor swingende muziek" Swingen of niet, ook aan opleiding lichte muziek moeten er toonladders en droge leerstof ingehamerd worden.

"Als ik als trompettist elke week een optreden zou hebben dan hoef ik helemaal geen techniek te oefenen "
Dat is een instelling die mischien in de fanfare van toepassing is maar een muzikant (beroeps of amateur) die in het heden leeft zou daar anders mogen over denken.

"Als je alleen in je eentje thuis speelt zul je anders studeren dan wanneer je in een combo of een orkest speelt" Als je er van uitgaat dat je je niet meer hoeft in te spelen in dat orkest, maw je kent het repertoire, dan besteed je dagelijks idd een gedeelte aan het "in de vingers zetten" van bepaalde passages die niet zo lekker gaan maar de basis van je studiemateriaal blijft hetzelfde.

Philip,
Over die grap ; ik had eigenlijk verwacht dat je ons wat zou prijsgeven over jou studeergewoonten. Lijkt me erg leerrijk en daar ging deze topic ook over.

Wat ben je heerlijk recht voor zijn raap Francis, ik geniet van je bijdragen. Op zo'n verzoek kan ik niet achterblijven! Ook leuk voor mezelf om eens onder woorden te brengen hoe ik nu eigenlijk studeer, want hoewel ik zelf het idee heb dat ik heel efficiënt bezig ben, kan het voor een ander een chaos lijken. Het begint al meteen met deze opmerking: ik studeer nooit op iets wat ik niet leuk vind. Geen 'droge' toonladders voor mij! Het speelplezier staat voor mij ALTIJD voorop. Ik moet het echt leuk houden voor mezelf, anders heb ik er al gauw genoeg van. Als ik een toonladder beter wil leren kennen, zet ik bijvoorbeeld een standard in die toonladder in band-in-a-box en ga lekker soleren, waarbij ik ervoor zorg dat alle aspecten van die toonladder op alle plekken van mijn hals aan bod komen. Dat is mijn studeermethode voor alles waarin ik wil groeien. Het is wel zo dat ik onderhand genoeg techniek heb voor de basisdingen, dus als ik iets wil leren, is het altijd voor iets extra's, als je begrijpt wat ik bedoel. Ik pas dat altijd in in het leren van een nummer dat ik met iemand ga spelen. Ik speel beter als ik een nummer uit mijn hoofd ken, dus ik ben – net als Adriaan – een groot deel van mijn tijd met nieuwe repertoire bezig. Maar het uit mijn hoofd leren daarvan combineer ik dus met het perfectioneren van bepaalde dingen in mijn spel. Op dit moment richt ik me voornamelijk op drie dingen: het bewaren van mijn sound overal op de hals en bij elke aanslagtrechniek die ik gebruik; het ontspannen spelen van 8ste noten in up tempo nummers en met het maken van grote(re) spanningsbogen in mijn solo's. Al spelend kom ik dan tot ontdekkingen waar ik voortaan veel plezier van heb. Op een gegeven moment ben ik tevreden over hoe ik iets doe waar ik me op heb gericht en dan komt er iets anders voor in de plaats waar ik mogelijkheden tot verbetering zie. Deze intuïtieve studeermethode blijkt voor mij het beste te werken, ik ben heel tevreden over mijn progressie.

Ik neem even de vrijheid om toch weer van het studeer-onderwerp af te stappen (heb daar niet zoveel zinnings over te zeggen, want ik doe het veel te weinig)...

@Adriaan:
"Het merendeel van het publiek heeft gewoon geen ontwikkeld muzikaal gehoor en vind alleen datgene mooi wat simpel en voorspelbaar is."

Kan het niet gewoon zo zijn dat veel mensen de meeste jazz maar een hoop geneuzel vinden, dat het hen om andere zaken in de muziek gaat dan vernuftige samenklanken en virtuoos gepingel? Persoonlijk hou ik bv. helemaal niet zo van jazz, een uitzondering daargelaten. Nu heb ik misschien ook niet zo'n heel erg ontwikkeld muzikaal gehoor, dus in die zin pas ik prima in het benoemde publiek. Maar ik ken een hoop rock-/popmuzikanten (niet per se persoonlijk) die dat wel hebben en die prachtige, spannende muziek maken. Vaak met een repetatief karakter inderdaad, maar daarbinnen zeker niet altijd voorspelbaar.

Het lijkt me geen goed idee als dit forum een vrijplaats wordt om af te geven op andere stijlen dan je favoriete stijl. Vanaf nu ga ik ingrijpen en dit soort posts zo snel mogelijk verwijderen. Iedereen heeft recht op zijn eigen muzikale smaak en verdient respect daarvoor wat mij betreft.

@Philip:
Het was ook niet zozeer mijn bedoeling om af te geven op jazz, maar om aan te geven dat er ook andere redenen kunnen zijn om niet van jazz te houden dan een niet ontwikkeld muzikaal gehoor. Redenen die het minder een kwestie van onkunde maken, zoals gesuggereerd, maar meer van persoonlijke smaak dus.

Philip,

hmmm... posts weghalen ? zolang er niet over en weer gescholden zou ik het niet doen, dat lijkt op censuur... Je kan beter ingrijpen op een constructieve manier en uitleggen waarom dit of dat niet gepast is. Daaruit kan dan eventueel weer een mooie nieuwe discussie voortkomen. Pas op, niet elk topic moet een discussie zijn of worden, dat bedoel ik ook weer niet !

Het moet zalig zijn om enkel (voor jou) leuke dingen te doen als je studeert. Ik geniet ook van het studeren op zich (al spreken we hier over een veel lager niveau...) maar op een of andere manier heeft "studeren" voor mij toch altijd iets van "afzien" en "keihard werken".
Hou jij op één of andere manier je progressie bij ? Gebruik je referenties, zoals eerder opgenomen live optredens of zo ? Of "voel" je gewoon dat je steeds beter wordt ? Ik begrijp dat je dus geen "rituelen" hebt zoals een aantal opwarmingsoefeningen of zo ?

Wat vinden jullie van het idee dat Mark Levine in zijn "Jazz Theory" boek voorstelt ; Studeer bijvoorbeeld maandag alles in A en de volgende dag bijvoorbeeld in CIS... maw ; studeer elke dag alles in een andere toonaard. Zo word je langzaamaan goed in alle toonaarden en niet enkel in F of BES. Mij lijkt het een leuk idee (al pas ik het zelf nog niet toe...)

Tja, afzien en keihard werken, das niks voor mij, al pak ik de contrabas elke dag en doe ik dan minstens een uur dingen waar ik profijt van heb. Inderdaad hoor ik mezelf regelmatig terug; af en toe speel ik op een CD en af en toe worden er DVD of audio opnames gemaakt. Maar waar ik mijn progressie vooral aan afmeet, is of ik na verloop van tijd beheers waar ik op gestudeerd heb. Nee, opwarmingsrituelen heb ik niet.
Ik vind het ook een goed idee om je oefenstof zo in te richten dat je alle toonaarden makkelijk leert spelen over je hele hals. Ik gebruik daar meestal standards voor. Als ik er geen kan vinden die me in staat stelt om te oefenen wat ik wil, verzin ik zelf even iets.

Philip heeft wel gelijk wat betreft zijn commentaar op de discussie over wat mooi is. Ik had mijn voorkeur voor bepaalde vormen van jazz en mijn visie op de muzikaliteit van het publiek beter niet kunnen uitspreken. Over wat mooi is zullen de smaken blijven verschillen. Wel is het zo dat door het ter beschikking komen van steeds zwaardere apparatuur, het geluidsvolume van orkesten vooral tijdens buitenoptredens steeds meer toegenomen is. De bas(gitaar) en de bas drum zijn soms op een afstand van meer dan 10 km nog te horen en ik vind dit een verontrustende ontwikkeling.

Om terug te komen op het onderwerp, beheersing van toonladders vind ik ook een essentiële vaardigheid, zeker voor mensen die improviseren. Ik heb er jaren veel tijd aan besteed maar ik heb toonladders altijd geoefend met ritmische variaties waardoor het voor mij meer muziek is. Voor trompet liggen bepaalde toonladders en akkoorden erg makkelijk maar anderen zijn juist zeer lastig. Voor basgitaar is er voor mij geen verschil in moeilijkheid afhankelijk van de toonaard en worden toonladders steeds makkelijker naarmate je hoger op de hals zit. Ik had verwacht dat dit voor contrabas ook zo zou zijn maar dat valt tegen. Dit komt door de grotere afstand tussen de posities, de grotere druk op de vingers van de linker hand en doordat de kast bij de hogere posities in de weg zit.

Een oefening die ik veel gebruik om toonladders en akkoorden toch met plezier te oefenen is als volgt. Speel telkens maar twee maten en wissel daarna van akkoord. Wissel telkens van majeur naar mineur. Als je in C begint dan krijg je C, Cm, Bes, Besm, As, Asm, Ges, Gesm enz. Na 12 modulaties ben je rond en zit je weer bij C. Dan doe het hetzelfde maar begin dan bij Cis. Je krijgt dan juist die toonladders of akkoorden die de eerste keer niet aan bod gekomen zijn.

Inderdaad, bij contrabas wordt het juist een beetje lastiger naarmate je hoger komt. Maar nog steeds heel goed te doen, gelukkig - al vindt niet iedereen het even gemakkelijk, getuige de poll op de homepage.

PS: wel is het zo dat de kast je minder in de weg zit bij afhangende schouders dan bij bolle schouders. Beide modellen contrabas zijn mogelijk, maar ik heb bij mijn aanschaf van een nieuwe contrabas daar terdege rekening mee gehouden: bolle schouders zorgen voor een boel ellende in de duimposities in de vorm van blessure gevaar. Jammer genoeg hebben de gereputeerd beste contrabassen allemaal bolle schouders i.p.v. holle. Nou ja, jammer dan. Zo'n blessure gevaarlijke contrabas wil ik niet. Natuurlijk is zo'n contrabas geen probleem als je de duimposities vermijd.